Corsocultuur en valkerij op Unesco-erfgoedlijst

VALKENSWAARD - De inwoners van Valkenswaard waren al trots op hun bloemencorso en het valkerijverleden. Die trotsheid is alleen maar toegenomen nadat vorige week bekend werd dat zowel de Nederlandse corsocultuur als de valkerij door Unesco officieel zijn ingeschreven op de ‘Representatieve Lijst van Immaterieel Erfgoed van de Mensheid’.

door Roy de Leijer

Om deze bijzondere erkenning ook in coronatijd te kunnen vieren werd er in sneltreinvaart een wandelroute uitgezet langs allerlei corso- en valkerijhotspots in Valkenswaard. De wandelroute werd vrijdag geopend bij het VVV-kantoor op de Markt. Een trotse burgemeester Anton Ederveen maakte van de gelegenheid gebruik om aan te geven hoe onlosmakelijk het bloemencorso en de valkerij zijn verbonden met de Valkenswaardse cultuur en identiteit. “Het gaat om cultureel erfgoed dat door mensen is gemaakt, wordt gedragen en levend wordt gehouden”, aldus Ederveen, die Valkenswaard spontaan uitriep tot de Unesco-hoofdstad van Nederland.

En dat is niet onterecht, vond cultuurhistoricus en pleitbezorger van de valkenjachttraditie Gerard Rooijakkers: “Iets waar mensen jarenlang aan hebben gewerkt, wordt nu zichtbaar voor de hele wereld. Dat twee lokale tradities op hetzelfde moment worden bijgeschreven komt nooit voor. Wat de Unesco-commissie onder meer geweldig vindt is de ambitie om te verbinden. De wandeling is daar een mooi voorbeeld van.”

Speciaal gedicht

Ook gedeputeerde Stijn Smeulders kwam vrijdag zijn felicitaties overbrengen voor het bereiken van de Unesco-status. Smeulders: “Het draagt eraan bij dat deze tradities worden doorverteld en doorgegeven. En het zegt ook iets over onze identiteit.” Hij zegde toe dat de provincie Valkenswaard gaat helpen en ondersteunen bij het uitdragen van de Unesco-status. Smeulders opende de nieuwe wandelroute samen met de Valkenswaardse kinderburgemeester Amy Vos. Samen onthulden ze een gedicht op de voorgevel van het VVV-kantoor. Dit gedicht, speciaal voor deze gelegenheid geschreven door Merel Morre, werd daarna voorgedragen door Vos.

Flinke opsteker

Het was een bewogen week voor Bloemencorso-voorzitter Gabriëlla Buijs en Kees Streng, voorzitter van het Valkerij en Sigarenmakerij Museum. Beiden zijn blij met de Unesco-erkenning. Buijs: “Voor iedereen die ervoor zorgt dat het corso kan bestaan is dit prachtig.” Streng spreekt van een fantastisch moment: “De Unesco-lijst staat in een hoog aanzien. Het is daarom een flinke opsteker voor het Valkerij en Sigarenmakerij Museum. Het schept daarnaast ook een aantal verplichtingen en verwachtingen. We zijn zowel een kenniscentrum als cultuurbewaker. Dit willen nog breder gaan uitdragen, onder meer bij de jeugd.” Het bloemencorso in Valkenswaard komt voort uit de bevrijding van deze plaats in september 1944. Na jaren van optochten met versierde fietsen en bolderwagens trok op 17 september 1953 het eerste bloemencorso door de straten van Valkenswaard.

Valkerij is oorspronkelijk de kunst van het vangen en africhten van valken voor de jacht. Het Kempische heidegebied, gelegen in de trekroute van de slechtvalk, was bij uitstek geschikt voor het vangen van slechtvalken. Het Valkerij- en Sigarenmakerijmuseum in Valkenswaard herbergt een waardevolle cultuurhistorische collectie over de valkerij, valkeniers en de rol van Valkenswaard als belangrijk centrum van de Europese valkerij.?In de ‘Unesco culturele wandelroute Valkenswaard’ is er veel aandacht voor het bloemencorso en de valkerij, maar de route voert ook langs andere lokale ‘kroonjuwelen’. Er wordt nog gewerkt aan een speurtocht voor kinderen. De wandelroute is tijdens openingsuren verkrijgbaar bij de bibliotheek in Valkenswaard.