Weerderheem: Gedane Zaken 16, Sigarenfabriek Kinjet 02

De eerste aflevering liet zien hoe Hendrik Kinjet zijn bedrijf opbouwde en in 1922 een nieuwe fabriek startte aan de Kerkweg. Daardoor kon hij zijn huis aan de Dommelseweg 12 helemaal voor privédoeleinden benutten. Deze aflevering begint met een blik op de indeling van de nieuwe fabriek.

Het fabrieksgebouw meet tien bij dertien meter en heeft, inclusief de zolder drie bouwlagen. Op de begane grond is links de ingang met daarachter de vochterij en een sanitaire ruimte. Het overgrote deel van de begane grond is echter tabaksmagazijn. 
De eerste verdieping huisvest aan de linkerzijde achtereenvolgens de voorraadkamer en de drogerij met aan de achterzijde het kantoor. Identiek aan de begane grond wordt de grote resterende ruimte gebruikt als pakkerij en sigarenmakerij. De zolderetage ten slotte is in gebruik voor de opslag van het binnengoed.

Hoewel het aantal werknemers stijgt tot 31 in 1924, halveert dit daarna vanwege de crisis in de jaren twintig. Deze crisis leidt ertoe dat de roker overstapt op kleinere sigaren met een geringere winstmarge. Daarnaast is er sprake van een overcapaciteit op de Nederlandse sigarenmarkt omdat de export sterk daalt en de concurrentie van de sigaret voelbaar wordt. Deze tendens zet zich in de jaren dertig voort. 
Relatief kleine fabrikanten zoals Kinjet krijgen het zwaar omdat de grootindustrie mechaniseert en via marketing en merknamen rokers aan zich weet te binden. Dit alles gaat de beurs van kleine bedrijven ver te boven.

In 1939 is Kinjet dan ook nog slechts een bescheiden onderneming met zeven werknemers. Samen zijn die in dat jaar goed voor een productie van bijna 300.000 sigaren met een waarde van bijna 20.000 gulden. Er gaat bij Kinjet in 1939 ruim 2800 kilogram tabak door de handen van de sigarenmakers. 

Meer dan de helft van zijn omzet haalt Kinjet uit leveringen aan de groothandel. Naar verluidt heeft Kinjet veel sigaren gemaakt voor Roijmans-Müller, een detaillist aan de Demer in Eindhoven. 

In 1926 laat Hendrik Kinjet het merk Hamilton deponeren. Aan het pand aan de Kerkweg hangt nog steeds een door schilder Theo Kappé vervaardigd reclamebord hiervan. Een ander Kinjet-merk is Argana, maar dit is nooit gedeponeerd. 

Tweede Wereldoorlog

Doordat de import van tabak uit Nederlands-Indië na de Duitse inval in 1940 tot stilstand komt, neemt in de loop van de oorlog de sigarenproductie sterk af, evenals de kwaliteit van het product. In 1943 concentreren de Duitsers de Nederlandse sigarenproductie op 15 sigarenfabrieken en moet 99 procent van de producenten de zaak sluiten, zo ook Henrik Kinjet. 

In het bedrijf zijn sinds 1937 ook de zonen Bartholomeus (1904-1984) en Hendrikus Kinjet (1908) opgenomen. Kinjet senior stapt in 1942 – tachtig jaar oud – uit zijn zaak.

Tijdens en na de oorlog heeft in het pand aan de Kerkweg zowel een gaarkeuken van de Duitse als van de Engelse troepen gezeten. Ook zouden die laatsten in de tuin loopgraven hebben aangelegd. Na de oorlog starten de zonen Kinjet nog wel op maar echt rendabel is het dan niet meer. 

Officieel sluit het bedrijf in mei 1962, maar waarschijnlijk is de fabricage van sigaren al veel eerder beëindigd. 

Henk van Mierlo
Heemkundekring Weerderheem, Oranje Nassaustraat 8F, 5554 AG Valkenswaard